بيماري سل و راه انتقال آن:

سل يك بيماري عفوني ناشي از ميكروبي به نام باسيل سل است واز گذشته هاي دور وجود داشته و هنوز هم يك مشكل جهاني است. سل بطور عمده يك بيماري قابل انتقال از راه هواست. هر فرد مبتلا به سل ريوي در صورت عدم درمان مي تو اند سالانه بطور ميانگين ميكروب بيماري را به 10 تا 15 فرد سالم انتقال دهد.هنگام عطسه، سرفه، حرف زدن و خنديدن توسط بيمار مبتلا به سل ريوي قطراتي ريز حاوي ميكروب سل در هوا پراكنده مي شود كه به مدت چند ساعت در هوا به حالت معلق باقي مي مانند اگر فردي سالم در هواي آلوده به اين قطرات ريز تنفس كند ميكروب سل وارد ريه هاي او مي شود با اين حال براي انتقال بيماري تماس طولاني و نزديك با بيمار لازم است.

 ميكروب سل از راه استفاده از ظروف غذاخوري، لباس ، رختخواب مشترك و تماس هاي اتفاقي انتقال نمي يابد. بيماري سل در محيط هاي شلوغ، كوچك، بدون تهويه مناسب، كم نور و مرطوب بيشتر انتقال مي يابد.

علائم بيماري سل :

بيماري سل به دو نوع ريوي كه ريه ها  و خارج ريوي كه ساير اعضاء بدن را درگير ميكند تقسيم مي شود و علائم متفاوتي دارد :

علائم سل ريوي كه بيشتر مسري است عبارتند از :

·        سرفه مداوم (به مدت دوهفته يا بيشتر) همراه يا بدون خلط(شايعترين علامت) و گاه خلط خوني

·        تب(كه در عصرها بيشتر است)

·        كاهش وزن

·        عرق كردن شبانه

·        بي اشتهائي

·        خستگي زودرس و ضعف عمومي

·        گاه درد قفسه سينه و تنگي نفس، گاه برخي بيماران علائم واضحي ندارند .

افراد داراي علائم مشكوك به سل به ويژه سرفه مداوم بايد سريعا به پزشك مراجعه كنند . سرفه طولاني

تشخيص و درمان بيماري :

بيماري سل معمولا از طريق آزمايش ميكروسكوپي خلط (دقيق ترين روش)، كشت خلط و عكس برداري قفسه سينه تشخيص داده مي شود. گاهي براي تشخيص اقداماتي بيشتر مانند سي تي اسكن، برونكوسكوپي(مشاهده درون ريه با لوله هاي مخصوص) و نمونه برداري مورد نياز است.

بلي، امروزه بيماران با درمان داروئي تحت نظارت مستقيم و مشاهده كارمند بهداشتي يا فرد آموزش ديده بهبود مي يابند.به اين نظارت داتس گفته مي شود. مدت درمان حداقل 6 ماه است و دو هفته پس از شروع درمان امكان انتقال بيماري به ديگران بسيار كم مي شود. داروهاي سل يكبار در روز و به طور سرپائي مصرف مي شود. مصرف منظم و كامل دارو شرط اصلي موفقيت درمان سل است.

راههاي پيشگيري از سل :

1-      تشخيص به موقع و درمان كامل بيماري و استفاده از ماسك توسط بيمار در ابتداي درمان مؤثرترين روش پيشگيري از ابتلا اطرافيان به سل است.

2-   بررسي اطرافيان بيمار: موارد تماس نزديك بيمار (معمولا تماس هاي خانگي) ارزيابي و انجام پيشگيري داروئي در افراد در معرض خطر(مانند كودكان زير 6 سال، افراد مبتلا به ايدز، ديابت، سرطان و ضعف سيستم ايمني در تماس با بيمار مبتلا)

3-     واكسن ب ث ژ : تمام نوزادان بايد در بدو تولد واكسن ب ث ژ دريافت كنند.

4-   داشتن رفتارهاي سالم : رفتارهائي مانند ورزش كافي، استراحت و خواب كافي ، تغذيه متعادل، خودداري از مصرف سيگار و الكل، تنفس هواي تازه و تهويه خوب و نورگيري مطلوب در محيط منزل و بهداشت فردي(پوشاندن دهان و بيني حين عطسه و سرفه و خودداري از ريختن آب دهان و خلط روي زمين) ميتواند از ابتلا فرد و ديگران به سل جلوگيري كند.

·     انگ و بدنامي ناشي از بيماري سل مانع مراجعه به موقع و درمان بيماران است بياييد با ارائه اطلاعات درست به ديگران با اين پديده مقابله كنيم

·         كليه خدمات تشخيصي و درماني بيماري سل بطور رايگان در مراكز بهداشتي درماني و خانه هاي بهداشت ارائه مي شود.