سازمان حفاظت محيط زيست (پام)، سازمان ملل متحد (UN)، پانزدهم خرداد برابر با پنجم ژوئن را، “ روز جهاني محيط زيست ” نامگذاري كرده كه اين روز در ايران، آغاز يك هفته با همين عنوان است(غلبه بر آلودگي پلاستيك).
بخش محيطزيست سازمان ملل متحد(UNEP)، دستورالعملهاي مربوط به محيط زيست را تنظيم ميكند و پيادهسازي منسجم ابعاد محيط زيستي توسعهي پايدار در سيستم اين سازمان را، برعهده دارد و در نقش يك مدافع معتبر براي محيط زيست جهاني عمل ميكند.
ماموريت UNEP اين است كه سياستگزاريهاي دولتها و مشاركت ملتها در مراقبت از محيطزيست را با ايدهپردازي، اطلاعرساني و توانمند سازي مردم براي بهبود كيفيت زندگي خود و بدون به خطر انداختن نسلهاي آينده،تشويق و ترغيب كند.
غلبه بر آلودگي پلاستيك
انتخاب شعار” غلبه بر آلودگي پلاستيك” كه به نوعي هدف حذف آلودگي هاي پلاستيكي را دنبال مي كند، فراخواني براي اقدام همهي ما در مبارزه با يكي از بزرگترين چالشهاي
محيطزيستي عصرحاضر است. براي برگزاري اين رويداد بزرگ جهاني، هر سال يك كشور به عنوان ميزبان برگزيده ميشود كه ميزبان امسال روز جهاني محيط زيست، كشور هندوستان است.
پيام اصلي شعار انتخابي امسال اين است كه هر كدام از ما در زندگي روزمرهي خود، به روشهاي ممكن تغييراتي ايجاد كنيم كه از بار سنگين آلودگيهاي پلاستيكي كاسته و زيستگاههاي طبيعي، زندگي حيات وحش و محيط زيست خود را از خطرات ناشي از انباشت ظروف يكبار مصرف و كيسههاي پلاستيكي نجات دهيم تا از اين طريق، شاخصهاي سلامت جوامع انساني، گياهي و جانوري را، بهبود بخشيم. در عين حال بايد بدانيم كه بشر، در دنياي كنوني از پلاستيك استفادههاي متعدد ميكند كه حذف بسياري از آنها در عمل ممكن نيست اما با استفاده كردن از ظروف يكبار مصرف و كيسههاي نايلوني، كار را به جايي رساندهايم كه آثار بسيارناگواري در محيط زيست به جا گذاشته است.
در سراسر دنيا، در هر دقيقه يك ميليون بطري آب آشاميدني توليد ميشود و سالانه ۵۰۰ ميليارد كيسهي پلاستيكي مورد استفاده قرار ميگيرد. در مجموع ميتوان گفت ۵۰ درصد از مواد پلاستيكي كه ما استفاده ميكنيم، يكبار مصرف هستند.
همچنين نزديك به يك سوم از بستهبنديهاي پلاستيكي كه استفاه ميكنيم، از طريق سيستمهاي جمعآوري زباله، جمع نميشوند و اين به معني انباشته شدن آنها در خيابانها و در محيط اطراف ماست. هر سال، نزديك به ۱۳ ميليون تن پلاستيك به اقيانوسها ريخته ميشود كه اثرات محيط زيستي زيانبار آنها بر بقاي زيستمندان دريايي را شاهد هستيم. پلاستيكهايي كه به اقيانوسها ميرسند، ميتوانند دو سرنوشت داشته باشند: يكي اينكه تا چهار بار در سال مورد استفادهي دوباره قرار بگيرند، و يا اينكه تا ۱۰۰۰ سال در اقيانوسها رها باشند تا روزي كه تجزيه شوند.
پلاستيكها راه خود را به منابع آبي ما هم باز كرده و از اين طريق، به بدنهاي ما نيز راه پيدا كردهاند. پرسش اين است كه پلاستيكها چه صدماتي ميتوانند به ما بزنند؟
دانشمندان هنوز در اين خصوص اطمينان ندارند، ولي آنچه مشخص است اينكه پلاستيكها ميتوانند در بردارندهي مواد شيميايي متعددي باشند كه سمي و يا مخلِ عملكرد هورمونها باشند. پلاستيكها ميتوانند به عنوان جاذب انواع آلايندهها مانند دي اكسينها، فلزات و آفتكشها عمل كنند.
روز جهاني محيط زيست، امسال اين فرصت را براي هريك از ما فراهم كرده است تا به شيوههاي مختلف بتوانيم با آلودگي پلاستيك در سراسر دنيا مبارزه كنيم.
پس هماكنون اقدام خود را آغاز كنيم :
•اگر نميتوانيم از ظروف يكبار مصرف و كيسههاي پلاستيكي، چند بار استفاده كنيم، از گرفتن يا خريد آنها اجتناب كنيم.
•از رستورانها و تهيه غذاها بخواهيم تا پلاستيك كمتري استفاده كنند.
•بجاي دريافت كيسههاي پلاستيكي، كيسهي پارچهاي خود را به سوپرماركتها ببريم.
•به دنبال فروشگاههايي بگرديم كه كمتر از بسته بنديهاي پلاستيكي استفاده ميكنند.
•اگر در كنار ساحل و يا جنگل قدم زديم و به زبالههاي پلاستيكي برخورد كرديم، آنها را جمع كنيم.
•همديگر را از اثرات زيانبار استفاده از كيسههاي پلاستيكي و ظروف يكبار مصرف آگاه و به عدم استفاده از آنها دعوت كنيم.
و هزاران ايده اي كه مي تواند براي داشتن دنيايي با پلاستيك كمتر به ذهن شما برسد.
يادمان باشد دستان كوچك فرزندانمان، آيندهي خود را از دستان ما طلب ميكنند.همانگونه كه ما، محيط زيست امروز را از پدران و مادران خود به امانت گرفتهايم، به فرزاندانمان هم به امانت بسپاريم.