هپاتيت

هپاتيت چيست ؟

هپاتيت به معني ورم كبد است . كبد يك اندام حياتي است كه در سوخت و ساز بدن ، تصفيه خون و مبارزه با عفونتها نقش دارد . هنگامي كه كبد دچار ورم يا آسيب مي شود نمي تواند به درستي كار كند . شايعترين عامل هپاتيت ويروسهاهستند . مصرف الكل ، سموم ، بعضي داروها و بعضي بيماريها نيز مي تواند موجب هپاتيت شود .

هپاتيت ب چيست ؟هپاتيت ب يك بيماري كبدي واگير است كه در اثر ويروس هپاتيت ب ايجاد مي شود . ويروس پس از ورود به بدن مي تواند موجب عفونت حاد ( كوتاه مدت ) شود . بيشتر افراد مي توانند با عفونت مبارزه كنند و پس از مدتي ويروس را از بدن پاك كنند . در بعضي ديگر ويروس تا پايان زندگي در بدن باقي مانده و به بيماري مزمن ( دراز مدت ) تبديل مي شود . عفونت با ويروس در طول زمان مي تواند موجب عوارض خطر ناك شود .

آيا هپاتيت ب شايع است ؟

بلي در جهان تقريبا 350 ميليون نفر به هپاتيت مزمن ب مبتلا هستند . متاسفانه بسياري از افراد نمي دانند كه به عفونت مبتلا هستندزيرا عفونت تا سالها بدون علامت است .

هپاتيت ب چگونه منتقل مي شود ؟

هپاتيت ب هنگامي منتقل مي شود كه خون ، ترشحات دستگاه تناسلي يا ديگر مايعات بدن از يك فرد مبتلا به عفونت با ويروس بيماري به بدن فرد سالم وارد شود . ويروس هپاتيت ب بسيار عفونت زاستو به آساني از راه هر خراش يا آسيب پوستي و مخاط ( پوشش قرمز رنگ ) چشم ، بيني يا دهان به بدن وارد مي شود . به اين ترتيب مهمترين راههاي انتقال ويروس هپاتيت ب عبارتند از :

1. تماس مستقيم با خون فرد مبتلا به عفونت حتي به مقدار بسيار كم مانند استفاده مشترك از سوزن و سرنگ يا ديگر وسايل تيز و برنده مانند تيغ صورت تراش يا ناخن گير

2. تماس جنسي با فرد مبتلا به عفونت

3. از مادر مبتلا به عفونت به نوزاد هنگام تولد ( زايمان طبيعي يا سزارين ) . در اين حالت احتمال مزمن شدن عفونت بسيار بيشتر است .

هپاتيت ب ازچه راههايي منتقل نمي شود ؟

هپاتيت ب از راه شير دهي ، وسايل غذا خوري مشترك مانند بشقاب يا ليوان ، بغل كردن ، بوسيدن ، دست دادن ، سرفه ، عطسه يا از ازاه آب و غذا منتقل نمي شود .

علائم هپاتيت ب چيست ؟

همه افراد مبتلا به هپاتيت ب داراي علائم نيستند . در اغلب اوقات مدتي پس از ورود ويروس به بدن علائمي مانند تب ، خستگي ، بي اشتهايي ، تهوع ، استفراغ ، در د شكم ، ادرار پررنگ و زردي ديده مي شود . اگر عفونت مزمن شود در بسياري از موارد فرد بي علامت است و نمي داند كه به عفونت مبتلاست ولي ويروس در بدن او وجود دارد و به طور بي سرو صدا موجب آسيب به كبد مي شود . هنگامي كه سالها بعد علائم پيدا شود نشانه بيماري پيشرفته كبد است . همچنين فرد بيمار مي تواند در اين مدت بيماري را به ديگران منتقل كند .

هپاتيت ب چقدر مهم است ؟

در طول زمان ، يك نفر از هر 4 نفر فرد مبتلا به هپاتيت ب مزمن به عوارض خطر ناك كبدي مانند آسيب كبد ، سيروز ( از كارافتادگي كبد ) و سرطان كبد مبتلا مي شود . هر سال 600 هزار نفر در سراسر جهان در اثر بيماري كبدي ناشي از هپاتيت ب مي ميرند .

هپاتيت ب چگونه تشخيص داده مي شود ؟

چون بيشتر افراد مبتلا بي علامت هستند ، تنها راه آگاهي از ابتلا به هپاتيت ب آزمايش مخصوص خون است . به ويژه لازم است همه زنان بار دار در اوايل بارداري مورد آزمايش هپاتيت ب قرار گيرند .

چرا آزمايش هپاتيت ب مهم است ؟

آزمايش كساني كه با فرد مبتلا به هپاتيت ب تماس جنسي دارند يا اعضاي خانواده فرد بيمار تعيين مي كند كه براي سلامت افراد چه اقدامي لازم است . به اين ترتيب كه اگر به بيماري مبتلا نباشند مي توانند با دريافت واكسن از ابتلا به بيماري جلوگيري كنند . اگر به عفونت مبتلا شده و بهبود يافته اند كه به واكسن نياز ندارند و براي افراد مبتلا به هپاتيت مزمن ، آزمايش به شناسايي زودرس بيماري كمك مي كند تا بيمار مورد مراقبت پزشكي قرار گيرد .

آيا هپاتيت ب قابل درمان است ؟

افرادي كه با هپاتيت ب مزمن زندگي مي كنند بايد به طور منظم به پزشك مراجعه كنند و مشكلات كبدي آنان بررسي شود زيرا حتي اگر فرد علائم نداشته و احساس بيماري نكند آسيب به كبد مي تواند ايجاد شود . درمانهاي موجود مي توانند به بهبود سلامت فرد كمك كنند و موجب شوند آثار بيماري كبدي ديرتر پيدا شود يا كاهش يابد . با اين وجود ، درمان طولاني مدت و پر هزينه است .

آيا هپاتيت ب قابل پيشگيري است ؟

بلي . بهترين راه پيشگيري از هپاتيت ب واكسيناسيون است . براي بزرگسالان واكسن هپاتيت ب در سه نوبت و در يك دوره شش ماهه داده مي شود .

مهمترين راههاي پيشگيري از ابتلا به هپاتيت ب عبارتند از :

- خودداري از استفاده مشترك از وسايل تيز و برنده مانند سوزن و سرنگ ، تيغ صورت تراش يا ناخن گير

- خودداري از انجام خالكوبي يا حجامت با وسايل غير استريل و توسط افراد بدون مجوز

- خودداري از تماس جنسي خارج از خانواده يا تماس جنسي با چندنفر

- استفاده درست و هميشگي از كاندوم در هر تماس جنسي

- دريافت واكسن و سرم در نوزادان به دنيا آمده از مادران مبتلا به هپاتيت ب در 12 ساعت اول پس از تولد

چه كساني بايد در برابر هپاتيت ب واكسينه شوند ؟

لازم نيست همه افراد در برابر هپاتيت ب واكسينه شوند . توصيه مي شود گروههاي زير اين واكسن را دريافت كنند:

- كساني كه با فرد مبتلا به هپاتيت ب تماس جنسي دارند .

- افراد مبتلا به بيماريهاي آميزشي مانند سوزاك ، سيفيليس يا تبخال تناسلي