جمعه،10 فروردين 1403 English

معاونت بهداشتي

Lorestan
University of Medical Sciences


   
    • هر آنچه كه در مورد پوكي استخوان بايد بدانيم
      كد خبر: 20048
      تاريخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۸/۰۶
      تعداد بازديد: 198
      هر آنچه كه در مورد پوكي استخوان بايد بدانيم

      مهار پوكي استخوان با تشخيص به موقع

       بيماريها ي عضلاني اسكلتي يكي از عمده ترين مشكلات سلامتي در دنيا هستند. در اين گروه از بيماريها براساس شيوع و بار ناشي از آن،  بيماريهاي پوكي استخوان، كمردرد، استئوآرتروز و بيماري هاي ديسترفي عضلاني بيشتر مطرح مي باشند. ايران در شيوع شكايات روماتيسمي بالاترين رقم در منطقه آسيا را داشته و حدود 70% زنان و 50% مردان بالاي 50 سال نيز به نوعي دچار استئوپروز يا استئوپني هستند. با توجه به اينكه در سال هاي اخير، مداخله در هر سه سطح پيشگيري (اوليه، ثانويه و ثالثيه) بيماري هاي غيرواگير جزو اولويت هاي نظام سلامت قرار گرفته؛  كاهش شيوع پوكي استخوان، كمردرد و آرتروز در جمعيت به ميزان حداقل 10% سال پايه تا پايان برنامه يكي از وظايف مرتبط با حوزه مديريت بيماريهاي غير واگير تعيين شده است.

         در همين راستا لزوم برنامه ريزي در خصوص مديريت بيماريهاي عضلاني اسكلتي از سال 1390 به عنوان يكي از اولويت هاي برنامه ريزي مديريت بيماريهاي غيرواگير تعيين شده است. هم اكنون مديريت بيماريهاي عضلاني اسكلتي با 3 گروه بيماري هدف شامل "پوكي استخوان و اختلالات متابوليك وابسته" ، "كمردرد و آرتروز" و "ديستروفي هاي عضلاني" شروع شده است كه برنامه مديريت بيماري پوكي استخوان و اختلالات متابوليك وابسته در مرحله اجراي آزمايشي و نهايي سازي طرح "پيشگيري و درمان بيماري پوكي استخوان" است و ساير گروه هاي بيماري هاي هدف در مرحله مطالعه و جمع آوري داده ها هستند.

      پوكي استخوان يا استئوپروز طبق تعريف انجمن ملي بهداشت پيشگيري از استئوپروز يك اختلال اسكلتي است كه بيشتر در دوران كهنسالي بروز مي‌كند و ويژگي بارز آن كاهش استحكام استخوان بوده و فرد را در معرض خطر شكستگي قرار مي‌دهد.

      علل بيماري پوكي استخوان:

      اين بيماري در دوران يائسگي زنان بسيار شايع است زيرا در اين دوران استروژن  در بدن زنان كم مي‌شود. همچنين كمبود مواد معدني مانند كلسيم، پروتئين و ويتامين دي و استعمال دخانيات مانندسيگار باعث پوكي استخوان مي‌شود. در شرايط كمبود مواد معدني در رژيم غذايي، بدن اين كمبود را از بافت‌هاي استخواني مي‌گيرد و اين كار در طول زمان باعث فقر استخوان‌ها از لحاظ مواد معدني و در نتيجه پوكي استخوان مي‌گردد. همچنين با بالا رفتن سن تخريب بافت استخواني بيش از ساخت آن مي‌شود و با گذشت زمان و در دوران كهنسالي اين عارضه بروز مي‌كند.

      چرا پوكي استخوان اهميت دارد؟

      در ايران از هر 4 زن بالاي 50 سال يك نفر مبتلا به پوكي استخوان است.

      بيش از 50%  از افراد مبتلا به پوكي استخوان در ايران، شكستگي استخوانهاي بزرگ را تجربه مي‌كنند.

      بيش از20%  از افراد مسن در سال اول بعد از شكستگي هاي بزرگ فوت مي كنند.

      بيش از 20%  اينها ناتواني دائمي پيدا مي كنند.

       بيش از 50 درصد اينها براي ادامه زندگي وابسته به ديگران مي‌شوند.

      مهمترين عوامل خطر در بروز پوكي استخوان

      عوامل سرشتي :

      جنس مونث

      سن بالا،  وزن كم ، منوپوز(يائسگي) زودرس،  نژاد آسيايي و سفيد،  كمبود هورمونهاي جنسي،  سابقه شكستگي يا شكستگيهاي قبلي، سابقه فاميلي شكستگي استئوپروتيك

      عوامل مرتبط با شيوه زندگي :

      پايين بودن وزن بدن، مصرف سيگار، مصرف بالاي الكل، بي تحركي طولاني ، كمبود مصرف كلسيم، كمبود ويتامين دي و ...

       

      علايم اوليه پوكي استخوان:

      بي‌خوابي ناگهاني، گرفتگي شبانه پاها، درد مداوم كمر، بيماري‌هاي لثه و شل‌شدن دندان‌ها و كاهش تدريجي قد

       

      علائم با پيدايش عوارض (شكستگي) :

      شكستگي حاد (مهره، مچ دست و لگن دردهاي مزمن و خفيف بخصوص در اثر فعاليّت،  خميدگي پشت و پيدايش قوز

      كوتاه شدن تدريجي قد: اين بيماري باعث شكستگي هاي فشاري بخصوص در افراد سالمند و فرورفتگي(كلاپس)تدريجي مهره ها در يكديگرمي شود كه بدون علامت بوده و در نهايت خود را به صورت خميدگي پيشرونده پشت(كيفوز) نشان مي دهد با ايجاد كيفوز  قد بيماردرعرض 10 الي20 سال ممكن است 20 سانتي متر كاهش يابد  و عضلات شكم شل¬شده و شكم به سمت جلو برامدگي پيداكرده و گاهي نارسايي¬تنفسي حادث مي¬شود .

      روند تغييرات استخوانها در طول عمرانسان:

      از كودكي تا حدود20 سالگي، تراكم استخوان روند صعودي دارد تا فرد به حداكثر تراكم استخوان برسد. حداكثر تراكم استخوان عمدتاً به زمينه ژنتيكي فرد بستگي دارد، ولي مصرف كلسيم، ويتامينD و ورزش نيز در آن مؤثرند.

      حداكثر تراكم استخوان از 20 تا 40 سالگي وارد فاز كفه مي شود و پس از آن كاهش تراكم استخوان آغاز مي گردد.

      از حدود 40 سالگي به بعد تراكم استخوان در هر دو جنس 1تا 5 درصد در سال كاهش يافته و تا پايان عمر ادامه خواهد داشت. (عواملي مانند نمايه توده بدن، مصرف سيگار، الكل و بي حركتي در تسريع اين روند مؤثرند)

      پيشگيري از پوكي استخوان (استئوپروز) :

      قبل از 35 سالگي براي كاهش سرعت از دست رفتن توده استخواني در سنين بعدي چكار مي توان كرد؟

      شيوه  زندگي خود را اصلاح كنيم.

      بيماري هاي موثر در ايجاد پوكي استخوان خود را درمان كنيم.

      تغذيه خود را اصلاح كنيم.

       

      اصلاح شيوه زندگي با :

      1.اجتناب از كشيدن سيگار

      2. اجتناب از مصرف الكل

      3. ورزش و فعاليت فيزيكي

        نقش تحرك و فعاليت بدني در پيشگيري از پوكي استخوان:

      ورزش هاي تحمل كننده وزن مثل پياده روي ، ورزشهاي تعادلي و ورزش هاي راست كننده عضلات ستون فقرات پشتي از بهترين ورزش هاي رايج در مبتلايان به پوكي استخوان به شمار مي رود. پياده روي به خصوص در سطوح غير شيب دار، ساده ترين و مفيد ترين ورزش در مبتلايان به پوكي استخوان به شمار ميرود.

      •انجام ورزشهاي تقويتي عضلات راست كننده ستون فقرات پشتي طي ۶ ماه مي تواند سبب افزايش تعادل مبتلايان و نهايتاًكاهش خطر سقوط ( زمين خوردن ) در آنها شده سبب بهبود كيفيت زندگي در زمينه هاي جسمي و رواني از جمله ارتقاء سلامت كلي و عملكرد جسماني، افزايش نشاط ، كاهش درد بدني و محدوديتهاي فيزيكي شود.

       

       

                                          تهيه و تدوين: فروزان كردستاني كارشناس بيماريهاي غيرواگير معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشكي لرستان        

      ارسال به فيسبوك   ارسال به دنباله   ارسال به بالاترين   ارسال به كلوب



دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي، درماني استان

لرستان

تعداد بازدید: 28543263 آخرین به روزرسانی: 08 فروردين 1403

 مقالات articles  2018  2017  2016  2015  2014 

سئوالات متداول
بيانيه حريم خصوصي
 بيانيه توافق سطح خدمات
راهبرد مشاركت دستگاه
IT
eprints

.

Page created in 0.57298994064331 seconds.
memoryUsage : 6964Kb