آسم يك بيماري مزمن و غير واگير است كه كودكان و بزرگسالان را تحت تاثير قرار مي دهد. در ريه ها به دليل التهاب و سفت شدن ماهيچه هاي اطراف راه هاي هوايي كوچك باريك مي شوند. اين امر باعث علائم آسم ازجمله سرفه، خس خس سينه، تنگي نفس و سفتي قفسه سينه مي شود. علائم متناوب هستند و اغلب در شب يا هنگام ورزش بدتر مي شوند. ساير «محركهاي» رايج ميتوانند علائم آسم را بدتر كنند. محرك ها از فردي به فرد ديگر متفاوت هستند، اما مي تواند شامل عفونت هاي ويروسي (سرماخوردگي)، گرد و غبار، دود، بخار، تغييرات آب و هوا، گرده چمن و درختان، خز و پر حيوانات، صابون هاي قوي و عطر و.... باشد.
تاثير آسم بر زندگي روزمره:
آسم اغلب كمتر تشخيص داده مي شود و اين افراد تحت درمان قرار نمي گيرند و افراد مبتلا كه تحت درمان قرار نگرفته اند ممكن است دچار اختلال خواب، خستگي در طول روز و تمركز ضعيف شوند. مبتلايان به آسم و خانواده هايشان ممكن است مدرسه و كار را از دست بدهند و اين امر بر خانواده و جامعه بيشتر تأثير ميگذارد. اگر علائم شديد باشد، افراد مبتلا به آسم ممكن است نياز به دريافت مراقبت هاي بهداشتي اورژانسي داشته باشند و ممكن است براي درمان و نظارت در بيمارستان بستري شوند. در شديدترين موارد، آسم مي تواند منجر به مرگ شود.
چه كساني در خطر ابتلا به آسم هستند؟
افراد در هر سني در معرض خطر ابتلا به آسم هستند، اما اغلب از دوران كودكي شروع مي شود.
عوامل خاصي مي توانند خطر ابتلا به آسم را افزايش دهند:
- قرار گرفتن در معرض دود سيگار در زماني كه مادر باردار است يا اوايل دوران كودكي
-تماس با محرك هاي شيميايي يا گرد و غبار صنعتي و... در محل كار
-ژنتيك و سابقه خانوادگي: اگر يكي از والدين به آسم مبتلا باشد، به خصوص اگر مادر باشد، احتمال ابتلا به آسم بيشتر است.
-نژاد يا قوميت: سياهپوستان و آفريقاييتبارها نسبت به ساير نژادها يا قوميتها در معرض خطر بيشتري براي ابتلا به آسم هستند.
-ابتلا به بيماري ها يا شرايط ديگر مانند چاقي و آلرژي
-ابتلا به عفونت هاي تنفسي ويروسي به صورت مكرر در دوران كودكي
-در كودكي، آسم در پسران شايع تر است اما در نوجوانان و بزرگسالان، در زنان شايع تر است.
كاهش بار بيماري آسم:
افراد مبتلا به آسم و خانوادههايشان براي درك بيشتر در مورد آسم، درمان، محركهاي اجتنابي و نحوه مديريت علائم خود در خانه به آموزش نياز دارند. همچنين افزايش آگاهي جامعه، كاهش افسانهها و انگ مرتبط با آسم در برخي شرايط بسيار مهم است.
درمان آسم:
آسم قابل درمان نيست، اما علائم آن قابل كنترل است. از آنجا كه آسم اغلب در طول زمان تغيير مي كند، مشورت با پزشك خود براي رديابي علائم و نشانه ها و تنظيم درمان مهم است. و اين افراد مبتلا به آسم را قادر مي سازد كه از يك زندگي عادي و فعال لذت ببرند.
گردآورنده: ميترا آقاميرزايي كارشناس برنامه ي "آسم" در معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشكي لرستان